Soru: göktürklerin merkezi ötügen yada ötüken nerede

Ötüken eski Türklerin (Moğol, Göktürk vb.) geleneksel inancı Tengricilikte Toprak Ana'ya verilen isimlerden biridir. Moğollarda Etugen, Itügen ya da Odigan gibi şekillerine de rastlanır. Ötüken-Kültü, Tengri-Kültü ile birlikte özellikle Göktürk Kağanlığı sırasında büyük önem kazanmıştır.

"Ötüken" adı verilen, ormanlarla kaplı bir dağ, eski Türk'ler için çok kutsal sayılır. Bilge Kağan, Orhun Yazıtları'nda Ötüken Dağı'nın 'Türk memleketinin yüreği' olarak önemini dile getirmiştir. Hatta yazıtlarda, Çinli'lerin oyunlarına karşı koyup direnebilmek için "Ötüken Ormanı'nından ayrılmayın." öğüdü verilmiştir. Ancak Ötüken şu an Rusya ve Moğolistan arasında bir yerlerdedir.

Kaşgarlı Mahmud, Divân-ı Lügati't-Türk'te; "اتوكان - Ötüken" "Tataristan çöllerinde bir yer adı. Uygur iline yakındır."1 şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca Kaşgarlı, çizdiği haritada, Basmıl bozkırlarının altında, "Feyafi-yi Tatar" (فإيافي تتار) Tatar bozkırlarını İli Nehri'nin sol tarafında (batısında) göstermiştir.